W październiku 2020 r. wyjście Grupy AXA z krajowego rynku ubezpieczeniowego stało się już przesądzone. Niedawno natomiast słyszeliśmy o tym, że Polskę mogą opuścić dwa kolejne zakłady ubezpieczeń - AEGON oraz Aviva. Takie informacje wzbudzają wątpliwości dotyczące spadku konkurencyjności oferty ubezpieczeniowej. Wspomniane obawy dotyczą między innymi rynku polis OC i AC dla kierowców. Eksperci porównywarki ubezpieczeniowej Ubea.pl postanowili zatem sprawdzić, czy liderzy kontrolują większą część tego rynku niż cztery lata wcześniej.
Udział rynkowy trzech liderów wynosi aż 2/3 składki
Eksperci Ubea.pl już półtora roku temu sprawdzali udział rynkowy liderów w przypisie składki brutto z komunikacyjnych polis OC i AC. Poniższa tabela przedstawia informacje na ten temat uzupełnione o wyniki z okresu styczeń - wrzesień 2020 r. Wskazują one, że względem 2016 r. oraz 2018 r. spadł udział rynkowy PZU SA. Lider krajowego rynku w 2016 r. mógł się pochwalić składkowym udziałem na poziomie 34,8%. Analogiczny wynik z okresu styczeń - wrzesień 2020 r. to już tylko 30,1%. Wspomniany spadek udziału rynkowego lidera tylko częściowo został skompensowany przez wzrost znaczenia powiązanej z PZU spółki LINK4 TU. „Ten atrakcyjny cenowo zakład ubezpieczeń w 2016 r. zebrał 3,7% składki przypisanej brutto z polis OC i AC. Porównywalny wynik za I kw. - III kw. 2020 r. to 4,2%” - komentuje Paweł Kuczyński, prezes porównywarki ubezpieczeniowej Ubea.pl
Sytuacja przedstawia się ciekawie również wtedy, gdy sprawdzimy udział trzech wiodących ubezpieczycieli w łącznej składce przypisanej brutto polis komunikacyjnych. Taki udział wyglądał następująco:
- 2016 r. - 63,5%
- 2018 r. - 66,1%
- I kw. - III kw. 2020 r. - 65,2%
Dodatnia zmiana w perspektywie niemal czterech lat wynika z faktu, że systematycznie rosło znaczenie dwóch najważniejszych konkurentów PZU. Chodzi oczywiście o TUiR WARTA oraz STU ERGO HESTIA. „Coraz mocniejsza pozycja tych firm była widoczna w przypadku rynku OC, rynku AC oraz całego rynku polis komunikacyjnych” - zaznacza Andrzej Prajsnar, ekspert porównywarki ubezpieczeniowej Ubea.pl.
Od 2016 r. wskaźnik koncentracji spadł na rynku AC
Koncentrację rynku można mierzyć nie tylko uwzględniając wyniki dotyczące wyłącznie kilku dużych ubezpieczycieli. O wiele lepszym wskaźnikiem jest tak zwany indeks Herfindahla-Hirschmana (HHI), który wykorzystuje się między innymi w prawie antymonopolowym. „Wartość wspomnianego wskaźnika przekraczająca 1800 jest uznawana za sygnał świadczący o bardzo dużej koncentracji rynku i nadmiernym znaczeniu wiodących sprzedawców produktów lub usług” - wyjaśnia Paweł Kuczyński, prezes porównywarki ubezpieczeniowej Ubea.pl.
Obliczenia ekspertów Ubea.pl informują, że w 2016 r. wartości wskaźnika HHI ustalone według udziału w składce przypisanej brutto osiągnęły następujący poziom:
- Wskaźnik HHI dotyczący rynku ubezpieczeń AC - 2227
- Wskaźnik HHI dotyczący rynku ubezpieczeń OC - 1571
- Wskaźnik HHI dotyczący całego rynku ubezpieczeń komunikacyjnych - 1760
Analogiczne wyniki dla okresu styczeń - wrzesień 2020 r. były następujące:
- Wskaźnik HHI dotyczący rynku ubezpieczeń AC - 1838
- Wskaźnik HHI dotyczący rynku ubezpieczeń OC - 1594
- Wskaźnik HHI dotyczący całego rynku ubezpieczeń komunikacyjnych - 1654
„W kontekście powyższych danych, uwagę zwraca przede wszystkim spadek wyniku dotyczącego rynku autocasco. Dane KNF potwierdzają, że na wspomnianym rynku PZU utraciło znaczącą część udziału w przypisie składki brutto. Ta zmiana wpłynęła na spadek indeksu HHI dotyczącego całego rynku polis komunikacyjnych” - mówi Andrzej Prajsnar, ekspert porównywarki ubezpieczeniowej Ubea.pl.
Jeżeli uwzględnimy powiązania kapitałowe pomiędzy krajowymi zakładami ubezpieczeń, to spadek wskaźnika HHI obliczonego dla całego rynku polis komunikacyjnych również będzie widoczny (2016 r. - HHI równy 2015, I kw. - III kw. 2020 r. - HHI równy 1909). Warto jednak pamiętać, że w takim ujęciu wskaźnik HHI obliczony dla danych dotyczących IV kw. 2020 r. prawdopodobnie wzrośnie. „Trzeba bowiem pamiętać, że UNIQA znacząco zwiększyła swoje znaczenie na rynku OC i AC poprzez październikowe przejęcie spółki AXA UBEZPIECZENIA TUiR S.A.” - podsumowuje Paweł Kuczyński, prezes porównywarki ubezpieczeniowej Ubea.pl.
